EOQ (ang. Economic Order Quantity - ekonomiczna wielkość zamówienia) w ekonomii i inżynierii zarządzania jest to metoda zarządzania zapasami, która definiuje optymalną ilość zakupu w celu minimalizacji całkowitego kosztu zakupu materiału i kosztów utrzymania w magazynie. Podstawą zamówienia jest osiągnięciu punktu ponownego zamawiania.
Założenia
- Znany jest popyt na produkt
- Koszt zamówienia jest znany i stały
- Koszt jednostkowy (zakupu lub produkcji) produktu jest stały
- Cały zamówiony towar dostarczony jest w jednej partii
- Koszt przechowywania produktu w magazynie jest stały
Krytyka EOQ
Klasyczna formuła EOQ zasadniczo stanowi kompromis pomiędzy kosztem złożenia zamówienia (przy założeniu, że jest on stały dla każdego zamówienia) oraz koszty magazynowania zapasów. Model ten po raz pierwszy pojawił się w 1913 roku i jest niezwykle popularny choć niektórzy nie zalecają korzystania z tej formuły w nowoczesnych łańcuchach dostaw. Argumentują to następująco: koszt złożenia zamówienia jest czynnikiem kluczowym dla rozwoju biznesu i był ważny również w 1913 roku, kiedy do prowadzenia działalności wymagana była armia pracowników, ale dziś dzięki oprogramowaniu do zarządzania zapasami czynnik ten powinien odgrywać niewielką rolę z biznesie. Ponadto model eoq nie uwzględnia żadnych wahań cen, które czasami występują podczas zamawiania dużej liczby towarów.
Wzór EOQ
Q = ekonomiczna wielkość zamówienia
C = koszt złożenia zamówienia (koszt składania zamówień, wysyłka i obsługa)
R = popyt na produkt w okresie czasowym (miesiąc, rok itd)
P = koszt jednostkowy materiału (cena zakupu bądź wytworzenia)
F = współczynnik magazynowania produktu (roczny procent kosztów przeznaczonych na transport i przechowywanie materiału w magazynie. Zwykle od 10-15%)
H = koszt jednostkowy magazynowania materiału (przez miesiąc lub rok itd.) = P * F