OEE
OEE to wskaźnik, który pozwala na dokładną ocenę wydajności procesów serwisowych, jak i eksploatacji instalacji, co umożliwia precyzyjnie zidentyfikować obszary o dużych możliwościach do poprawy. OEE jest to termin po raz pierwszy opisany – jako centralny składnik metodologii TPM – w książce Seiichi Nakajima “TPM tenkai” (1982, JIPM Tokyo).
OEE jest powszechnie stosowany jako kluczowy wskaźnik wydajności, który w połączeniu z filozofią szczupłego zarządzania pozwala firmie na skuteczne zwiększenie efektywności. OEE odzwierciedla stopień efektywności wykorzystania sprzętu.
Współczynniki OEE
OEE jest to wypadkową trzech innych współczynników:
- Dostępność – współczynnik reprezentuje całkowity czas działania. Może być obniżony przez straty spowodowane awariami maszyn, czasem przezbrojeń i konfiguracji maszyn.
- Wydajność – współczynnik reprezentuje ogólną efektywność produkcji. Może być obniżony przez zmniejszenie prędkości pracy maszyny, przerwy wewnętrzne, niezaplanowane wydarzenia, które obniżają efektywność maszyny (bez jej zatrzymania).
- Jakość – współczynnik który reprezentuje poprawnie wytworzone produkty (bez wad produkcyjnych).
Wzór OEE
OEE = dostępność * wydajność * jakość
Obliczanie OEE
Aby obliczyć wskaźnik wydajności należy znać wartości jego współczynników. Poniżej na przykładzie zaprezentowałem metodę obliczenia dostępności, wydajności i jakości.
Obliczanie współczynnika dostępności
Aby obliczyć dostępność, najpierw określamy całkowity czas dostępny dla produkcji.
Czas dostępny:
16:00 – 08:00 = 480 minut.
Obliczamy planowany czas produkcji wg wzoru: czas dostępny – planowane przestoje
Planowany czas produkcji:
480 – 60 = 420
Obliczamy rzeczywisty czas produkcji wg wzoru: planowany czas produkcji – nieplanowany czas przestoju
Rzeczywisty czas produkcji:
420 – 0 = 420
Po tych obliczeniach można obliczyć pierwszy z współczynników OEE. Wzór na dostępność: Rzeczywisty czas produkcji / planowany czas produkcji
Dostępność:
420 / 420 = 100%
Obliczanie współczynnika wydajności
Wydajność jest to stosunek czasu dostępnego do rzeczywistej pracy. Aby obliczyć ten współczynnik OEE należy znać idealny jednostkowy czas produkcji elementu oraz rzeczywisty czas produkcji.
Należy obliczyć zdolność maszyny / procesu wg wzoru:
(1 / idealny jednostkowy czas produkcji) * rzeczywisty czas produkcji
Zdolność:
(1/2) * 420 = 210
Aby obliczyć wydajność należy podzielić liczbę wszystkich wyprodukowanych części przez zdolność.
Wydajność = ilość wyprodukowanych elementów / zdolność
Wydajność:
150 / 210 = 71,43%
Obliczanie współczynnika jakości
Jakość jest to to procent wyprodukowanych elementów bez wad.
Jakość oblicza się wg. wzoru:
(ilość wyprodukowanych elementów – ilość elementów z wadami) / ilość wyprodukowanych elementów
Jakość:
(150-15)/150 = 90%
Obliczenia końcowe
Wskaźnik wydajności obliczamy poprzez pomnożenie dostępności, wydajności i jakości:
OEE = 100% * 71,43% * 90% = 64,29%