Poka-Yoke

Poka Yoke jest prostą techniką opracowana przez Shingeo Shingo w 1960 roku. Zwykle jest to proste i często niedrogie rozwiązanie dla urządzenia, które uniemożliwia popełnienie błędu przy jego montażu lub użytkowaniu.

Historia

Japoński termin Poka Yoke oznacza “zapobieganie błędom” lub “zapobieganie przypadkowym błędom”. Termin po raz pierwszy został zastosowany podczas montażu małego przełącznika, podczas którego pracownicy często zapominali o zamontowaniu wymaganej sprężyny pod jednym z przycisków przełącznika. Po przeprojektowaniu procesu w sposób Poka Yoke pracownik w pierwszym kroku musiał przygotować wymagane sprężyny umieszczając je w uchwycie, a następnie montował przyciski w przełączniku.

Wdrożenie Poka-Yoke

Poka Yoke może zostać wdrożone na każdym etapie procesu produkcyjnego, którym coś może się nie powieść. Shingeo Shingo rozpoznał trzy typy Poka-Yoke do wykrywania i zapobiegania błędom w produkcji masowej:

1. Metoda ruchu lub sekwencji – określa czy zostały przestrzegane określone etapy procesu,
2. Metoda wartości stałej – ostrzega operatora w przypadku gdy nie dokonano pewnej liczby ruchów,
3. Metoda kontaktu – identyfikuje defekty produktu, sprawdzając jego kształt, kolor lub inne właściwości fizyczne.

Podejście metodyczne opracowania narzędzi Poka Yoke polega na trzy-etapowej analizie zagrożeń:

1. Identyfikacja potrzeb,
2. Identyfikacja możliwych błędów,
3. Zarządzanie błędami przed zaspokojeniem potrzeb.

Korzyści z wdrożenia Poka Yoke

• 100% kontrola jakości
• brak błędów
• mniejsza liczba reklamacji
• natychmiastowe działanie w przypadku wystąpienia problemu
• zmniejszenie kosztów szkolenia (w porównywaniu z montażem bez Poka Yoke)

Koszt Poka Yoke

Niezależnie od typu używanego urządzenia Poka-Yoke, należy zadbać o to, żeby rozwiązanie było proste, skuteczne i tanie. Jeśli rozważasz wydanie ogromnych kwot na rozwiązanie Poka Yoke oznacza to że, rozwiązanie jest nie wystarczająco przemyślane. Tworząc narzędzia Poka Yoke należy rozważyć również ile będzie kosztować reklamacja w przypadku wysłania produktu do klienta.

Przykłady Poka Yoke

Metoda ruchu lub sekwencji

Wypłata pieniędzy z bankomatu możliwa jest tylko po włożeniu karty do bankomatu, uwierzytelnieniu jej i wyciągnięciu karty z bankomatu. Nie jest możliwe pobranie karty płatniczej bez wyciągnięcia karty płatniczej.

Sygnał zapalonego światła po otwarciu drzwi w samochodzie – alarm sygnalizuje kierowcy o tym że zostawił zapalone światła przy wysiadaniu z samochodu. Prawidłowa sekwencja to zgaszenie świateł, a następnie otwarcie drzwi.

Metoda wartości stałej

Przykładem może być np. taca na jajka. Nie jest możliwe zapakowanie większej ilości jajek niż przewiduje taca.

Metoda kontaktu

Wtyczki ładowarek telefonów samochodowych, posiadają kształt fizyczny zapobiegające złemu podłączeniu ładowarki do telefonu.

Montaż karty SIM w telefonie możliwy jest tylko w jeden sposób.

Zobacz też

• 5S - poprawa efektywności miejsca pracy
• Metoda WCM - brak strat, awarii, defektów i wypadków